Хаврын даллага авах ёс

Duuren.Life

Муугийн ёс биш

2025-03-21

Хаврын хагас дунд улирал гуравдугаар сарын 21-ний өдөр тохионо. Энэ улиралд өдөр шөнө тэнцэж, аажмаар өдөр уртасна. Өвлийг өнтэй давж урин цагтай золгосны баяр Цагаан сар байдаг бол хаврын хатууг эсэн мэнд давж урин цагийг угтахын бэлгэдэл нь Хаврын даллага юм. Хаврын сар гарахад хамаг дэлхий төлжин шинэдэх тул даллага авахыг эрхэм зүйл гэж монголчууд үздэг. Хаврын даллагын үеэр шувууны даллага, тэмээний даллага гэх мэт ёслол хийж тэмдэглэнэ. Шувууны даллага авахдаа,

Цагаан шувуу ирэхэд

Цаст уул гэсэхэд

Цагаан шарагч гүү унагалахад

Цаглашгүй их даллага иртүгэй. Хурай, хурай, хурай

Хун шувуу ирэхэд

Хур цас гэсэхэд

Хулагч гүү унагалахад

Хувьт их даллага ирэх болтуга. Хурай, хурай, хурай

Хөхөө шувуу ирэхэд

Хөрөгсөн газар гэсэхэд

Хөгнөсөн хурга саах тавихад

Хишигт их даллага иртүгэй. Хурай, хурай, хурай гэж хаврын үржил шим, мал төлийн хишиг буяныг урин дуудна. Шувууны даллага нь урт холын замд элдэв бэрхшээлийг эсэн мэнд даван нисэн ирж буй нүүдлийн шувуудын ирэх үеийг урин цаг эхэлсний дохио болгон малын хишиг буйн гуйсан нүүдэлчин ардын хүсэл юм. Үүнд:

Хулгайч хүний

Хусан уурга хугартугай.

Хун цагаан адуу минь

Эсэн мэнд хонотугай.

Улих чоно

Уургат элч бүү учиртугай.

Учирсан гай зэтгэр

Арилах болтугай гэж гай зэтгэрээс ангижруулахыг хүссэн хүслээ илэрхийлнэ.

Шувууны даллага нь усны шувуу ирж буудаллах нуур цөөрөм элбэгтэй хангай нутагт ихэд дэлгэрсэн байдаг.

Харин тэмээний даллага авах ёслолын үед:

Сүргийн манлай

Сүр жавхлан бүрдсэн